آشنایی با دستگاه رادیولوژی

رادیولوژی شاخه ای از علم پزشکی است که با انرژی تابشی در تشخیص و درمان بیماری ها نقش دارد. رادیولوژی یا همان تصویر برداری تشخیصی ، ابزاری است که پزشکان می توانند به واسطه آن ، آنچه که در بدن بیمار اتفاق می افتد مشاهده نمایند که این امر در گذشته قبل از ظهور دستگاه رادیولوژی امکانپذیر نبوده و تنها با مرگ بیمار می توانستند ارگان های داخلی را مورد بررسی قرار دهند.

در مجموع می توان رادیولوژی را یک تخصص در پزشکی دانست که به تولید تصاویر به کمک عوامل مختلف فیزیکی و میدان مغناطیسی می پردازد و از این تصاویر برای تشخیص ، درمان و گاهی بررسی روند درمان و پیش آگاهی درمان بیماری ها استفاده می شود.

تولید اشعه ایکس در دستگاه رادیولوژی

از آنجا که اشعه ایکس یا رونتگن در حالت عادی در طبیعت وجود ندارد ، لذا برای کاربردهای پزشکی باید به وسیله لامپ های مخصوص ساخته شود. در لامپ های مولد اشعه ایکس که از نظر ظاهری به لامپ های کاتودیک شباهت دارد ، با بمباران الکترونی قطعه فلز کوچک و مقاومی از جنس تنگتن در قطبی از لامپ به نام کانون قرار می گیرد و ترازهای انرژی الکتریکی در این فلز با هم برخورد کرده و سپس انرژی ناشی از جابجایی آنها به صورت اشعه ایکس تولید می شود.

لازم به توضیح است که الکترون هایی که مورد استفاده قرار می گیرند از سیم پیچی کوچکی در قطب منفی لامپ تولید می شوند و به کمک خلا درون لامپ و تحت تاثیر اختلاف پتانسیل که از یک ژنراتور تولید شده ، به کانون لامپ برخورد می کنند.

مقالات دیگر : تجهیزات مرکز رادیولوژی

دستگاه رادیولوژی چگونه کار می کند ؟

در دشتگاه رادیولوژی اشعه ایکس در یک ناحیه کوچک در داخل لوله اشعه ایکس تشکیل شده و به فضا منحرف می شود که این لوله توسط یک محفظه لوله سربی احاطه شده که بخشی از اشعه ایکس توسط این محفظه جذب می گردد. سپس اشعه ایکس تولید شده از شکافی به نام درگاه لوله از محفظه خارج می شود که به آن تابش اولیه گویند. سپس اشعه مرکزی که در مرکز پرتو اشعه ایکس و عمود بر محور لوله اشعه ایکس است و در موقعیت یابی بیمار مهم است ( تا ناحیه مورد نظر بیمار با لوله اشعه ایکس تراز گردد ) ، به میدان تابش یعنی ناحیه مربعی اشعه ایکس و میز اشعه ایکس ارسال می شود.

با عبور اشعه ایکس از قسمت مورد نظر بیمار ، مقداری از اشعه توسط بیمار جذب می گردد. ازین رو ساختارهای آناتومیک که دارای تراکم بیشتری هستند همانند استخوان تابش بیشتری نسبت به عضله که دارای تراکم کمتری است ، جذب می کند. در ادامه تابش الگویی با شدت متفاوت در پرتو اشعه ایکس از بدن بیمار رخ می دهد که تابش خروجی یا باقی مانده نامیده می شود که در نهایت این تابش به سیستم گیرنده IR ارسال می شود که تصویر دیده نشده یا نهفته در آن شکل گرفته و پس از پردازش یک تصویر قابل مشاهده بدست می آید.

سیستم IR یا گیرنده تصویر دارای یک کاست حاوی صفحه تصویربرداری فسفر بوده که پس از دیجیتالی شدن رادیولوژی این سیستم بخشی از سیستم تصویربرداری دیجیتال شده است. صفحه فسفر به منظور ذخیره تصویر اولیه اشعه ایکس تا زمان پردازش بکار برده می شود و کاست از این صفحه فسفری در برابر آسیب محافظت می کند.

چگونه رادیولوژی انجام می شود ؟

در ابتدا کارشناس رادیولوژی ، قسمتی از اندام بیمار را که قرار است عکس بگیرد در وضعیت مناسب قرار داده و سپس یک صفحه فلزی مخصوص فیلم رادیولوژی در کنار بیمار یا در زیر بدن او قرار می دهد که به آن صفحه کاست گویند. در ادامه منبع اشعه ایکس را به بدن بیمار نزدیک می کند که این منبع اشعه بر روی دسته فلزی قرار دارد و بدن بیمار باید بین منبع اشعه ایکس و کاست قرار گرفته باشد. سپس کارشناس رادیولوژی قبل از ترک اتاق رادیولوژی از بیمار می خواهد که حرکت نکند و سپس به اتاق کنار اتاق رادیولوژی رفته و کلید تولید اشعه ایکس را فشار می دهد که در این زمان در کسری از ثانیه تابش اشعه ایکس صورت می گیرد.

در زمانی که پزشک تصویربرداری از دو یا چند اندام در زوایای مختلف را درخواست کرده باشد ، کارشناس رادیولوژی باید پس از انجام یک اکسپوز ، وضعیت بیمار را تغییر می دهد و مجددا تصویربرداری را بر روی اندام دیگر تکرار می کند. با پایان کار رادیولوژی ، باید تصاویر بر روی فیلم رادیولوژی چاپ گردد که این کار پس از طی فرایندهای شیمیایی برای قابل مشاهده شدن تصویر بر روی فیلم رادیولوژی انجام می شود.

چنانچه ذکر شد ، تصاویر حاصله از دستگاه رادیولوژی پس از تصویربرداری از بیمار جهت درک بهتر پزشک روی صفحاتی اعم از فیلم رادیولوژی ، کاغذ سونوگرافی و... چاپ می شوند. با عنایت بر دستور وزارت بهداشت در راستای دیجیتالی شدن دستگاه های مورد استفاده در مراکز و عدم ارائه اینگونه صفحات به بیمار  و هزینه های بالای خرید فیلم رادیولوژی برای مراکز تصویربرداری پزشکی در ادامه نرم افزاری را به شما در جهت مشاهده تصاویر رادیولوژی معرفی می کنیم.

نرم افزار فیلم رادیولوژی PPQ  چیست ؟

نرم افزار فیلم رادیولوژی PPQ یک نرم افزار تحت وب و کاربردی برای مراکز تصویر برداری پزشکی است که با بهره گیری از QR Code  تحت وب در گوشی هوشمند و یا تبلت تصاویر مورد نیاز پزشک را ارائه می دهد. از  نقاط قوت این نرم افزار نسبت به سایر نرم افزار های مشابه می توان به امکان ارسال جواب از طریق بارکد به بیمار ، تعداد کم تصاویر و تنها وجود تصاویر مورد نیاز پزشک در بارکد ، عدم معطلی و فوت وقت جهت مشاهده ی تصاویر اشاره داشت. لازم به ذکر است که جهت مشاهده تصاویر همچون گذشته نیاز به نگاتوسکوپ نداشته و تنها با در دست داشتن یک گوشی موبایل می توانید تمامی تصاویر را با کیفیت عالی مشاهده نمایید.

مقالات تکمیلی : هدف از ابداع فیلم رادیولوژی PPQ

جهت کسب اطلاعات بیشتر از طریق شماره 09111366703 با ما در ارتباط باشید.

نرم افزار پزشکی سپاس92

اینستاگرام : Sepas92