تفاوت امواج رادیولوژی با گاما اسکن چیست ؟

امواج رادیولوژی و امواج گاما هر دو در تصویربرداری پزشکی به منظور کمک به تشخیص بیماریها کاربرد دارند که در امواج رادیولوژی یا اشعه ایکس ، امواج الکترومغناطیس برای تصویربرداری از اشیا و بافتهای داخل بدن مورد استفاده قرار می گیرد که در آن دستگاه رادیولوژی یا X-Ray به تولید این امواج می پردازد. اما در گاما اسکن از امواج گاما برای تصویربرداری کمک گرفته می شود که به منظور بررسی و تشخیص مشکلات خاص در سیستم های مختلف بدن بکار گرفته می شود.

امواج رادیولوژی چه تفاوتی با گاما اسکن دارد ؟

امواج رادیولوژی به طور کلی به امواج الکترومغناطیسی اشاره دارد که برای تصویربرداری پزشکی از اشعه ایکس استفاده می کند تا با تشکیل تصاویر از محل مورد نظر ، پزشک بتواند بیماریهای مختلف را به کمک آن تشخیص دهد. در مقابل گاما اسکن یکی دیگر از تکنیک‌ های تصویربرداری پزشکی است که از امواج گاما برای تشخیص و تصویربرداری از داخل بدن استفاده می ‌کند. در ادامه تفاوت ‌های اصلی امواج رادیولوژی و گاما اسکن آورده شده است:

1- نوع امواج :

امواج رادیولوژی از اشعه ایکس یا امواج الکترومغناطیسی برای ایجاد تصاویر استفاده می کند که در آن امواج الکترومغناطیسی از برخورد الکترون ها با یک تارگت فلزی تولید می شوند. در مقابل گاما اسکن از امواج گاما برای تصویربرداری استفاده می ‌کند که اگرچه این امواج نیز الکترومغناطیس هستند ، اما نا پایداری هسته ‌ها را ایجاد کرده و از تغییرات در هسته های اتم ، اشعه گاما تولید می‌ کند.

مقالات دیگر : راهنمای نگهداری از دستگاه رادیولوژی

2- منبع تولید امواج :

در امواج رادیولوژی ، منبع اصلی امواج یک لوله الکترونیک است که الکترون ها را با سرعت بالا به تارگت فلزی می زنند و بدین ترتیب امواج رادیولوژی را ایجاد کرده و به محل مورد نظر بدن بیمار ارسال می‌ کند. اما در گاما اسکن ، منبع امواج گاما از مواد رادیواکتیو مشتق شده و به عنوان ماده تزریقی به بدن بیمار تزریق می‌ شود و اشعه گاما از بدن بیمار جذب و توسط یک دستگاه ثبت می‌ شود.

3- کاربرد تصویربرداری :

امواج رادیولوژی معمولاً برای تصویربرداری از استخوان ها ، بافت ‌ها و اعضای خاص بدن مورد استفاده قرار می ‌گیرند. در مقابل، گاما اسکن معمولاً برای تصویربرداری از توزیع مواد تزریقی گاما در اعضا و بافت ‌های مختلف بدن استفاده می ‌شود که به بررسی اجزاء خاص بدن نظیر کبد ،کلیه ، استخوان ، تیروئید و ... می پردازد. با این حال ، هر دوی این تکنولوژی ها اهمیت بسیاری در تشخیص بیماری ‌ها و مشکلات پزشکی دارند و از آن‌ ها برای اطلاعات دقیقتر درباره ساختار بدن و تغییرات آن استفاده می‌ شود.

گاما اسکن چیست ؟

گاما اسکن (Gamma scan)  یکی از روشهای تکنولوژی تصویربرداری پزشکی است که از امواج گاما برای تشخیص بیماریها با تصویربرداری اطلاعات درباره توزیع مواد رادیوفارماسوتیک ( مواد نشان ‌دار به امواج گاما ) در داخل بدن استفاده می ‌کند. این روش به منظور تشخیص بیماری‌ ها و اختلالات در اعضاء و بافت‌ های مختلف بدن استفاده می‌ شود.

چگونگی عملکرد امواج گاما اسکن :

منبع امواج گاما از ماده رادیواکتیو مانند ایزوتوپ مشتق می شود که به صورت داخلی یا خارجی به بدن بیمار تزریق یا مصرف می شود که پس از آنکه ایزوتوپ توسط بافت بدن جذب شد ، امواج گاما با توجه به ناپایداری بسیار بالا ، مجددا از بافت ها منعکس می شوند که یک دستگاه حسگر ، امواج برگشتی را ثبت می کند. در نهایت اطلاعات حاصل از حسگر به کمک کامپیوتر تجزیه و تحلیل شده و تصاویر سه بعدی از محل مورد نظر ایجاد می شود که این تصاویر پزشک را قادر می سازد تا نقاط مشخص شده و تغییرات در اعضا و بافتهای بدن را بررسی کند.

تصاویر حاصل از امواج گاما اسکن نشان می ‌دهند چگونه مواد رادیواکتیو گاما در اعضا و بافت ‌ها توزیع شده‌ اند و به این ترتیب ممکن است نشان دهنده نقاط ضعف یا تغییرات بیماری‌ باشد. گاما اسکن برای تشخیص مشکلات در اعضا مانند کبد ، کلیه ، استخوان ، قلب و حتی برای تعیین ویژگی‌ های سرطانی مانند تشخیص و مکان‌ یابی تومورها نیز مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

کاربردهای گاما اسکن :

امواج گاما اسکن عموما برای ارزیابی ساختار و عملکرد کبد شامل تورم ، سیروز ، آسیب به کبد و هماتوما و ... استفاده می شود.  همچنین گاما اسکن به منظور تصویربرداری از رحم و تخمدان در تشخیص توده های سرطانی و انواع آسیب ها بکار گرفته می شود. از سوی دیگر به منظور بررسی توده ها و سلول های سرطانی در انواع مختلف بافت های کل بدن ، اختلالات استخوانی ، شکستگی و دیگر مشکلات مربوط به استخوان و ... کاربرد دارد.

امواج رادیولوژی چیست ؟

در حوزه پزشکی، امواج رادیولوژی به امواج الکترومغناطیسی اشاره دارد که برای تشخیص و تصویربرداری در روش‌های رادیولوژی ، مانند رادیوگرافی ساده ، ماموگرافی ، اسکن CT ( تصویربرداری مقطعی ) و رادیوگرافی دندانی استفاده می‌شود. این امواج بر اساس تشخیص تفاوت‌های جذب اشعه در انواع بافت‌ها یا استخوان ها ، تصاویری از داخل بدن ایجاد می‌کنند که بر روی فیلم رادیولوژی چاپ می شود که البته با روشها و نرم افزارهای جدید مشاهده تصاویر رادیولوژی در گوشی هوشمند و تبلت بصورت تحت وب و با کیفیت بالا امکانپذیر شده است.

چگونگی عملکرد امواج رادیولوژی :

در ابتدا دستگاه رادیولوژی که شامل یک لوله الکترونیک است ، الکترون ها را با سرعت بالا به تارگت فلزی می زنند که این برخورد منجر به تولید اشعه ایکس شده و پس از آن امواج رادیولوژی از محل مورد بدن بیمار عبور می کند که تنظیم دقیق محل آن توسط کارشناس رادیولوژی صورت می گیرد. در این مرحله با عبور اشعه ایکس از بافتها و استخوانها و اندام های بدن با توجه به تراکم و جذب آنها تغییر می کند. و در نهایت امواج رادیولوژی که از بدن عبور کرده به یک دتکتور می رسد که اطلاعات مقدار امواجی را که از بدن عبور کرده استخراج کرده و با رسیدن این اطلاعات به کامپیوتر به تصاویر دوبعدی تبدیل می شوند.

مقالات دیگر : تاثیر ضد عفونی کردن دستگاه رادیولوژی بر پیشگیری از انتقال بیماریها

کاربردهای امواج رادیولوژی در تصویربرداری پزشکی

از کاربردهای امواج رادیولوژی می توان به تصویربرداری از استخوانها و اندام های بدن برای بررسی شکستگی ها ، تشخیص بیماریهای مختلف با ایجاد تصاویر از اعضا داخلی بدن نظیر انواع التهابات و تومور و مشکلات عضلانی – اسکلتی ، بررسی دندان ها و استخوان فک و مشکلات دندانی ، تصویربرداری از قلب و عروق  برای تشخیص اختلالات قلبی ، عروقی و ... اشاره کرد.  

نرم افزار فیلم رادیولوژی PPQ  یک نرم افزار جدید و کاربردی در حوزه تصویر برداری پزشکی است که تمامی تصاویر بیمار را با استفاده از بارکد دو بعدی یا همان کیو آر کد بدون نیاز به فیلم های رادیولوژی گران قیمت ، تحویل بیمار می دهد. در این نرم افزار تمامی کات ها و تصاویر مورد نیاز پزشک قبل از چاپ ، توسط کارشناس انتخاب و به بارکد بیمار ارسال می گردد. تنها لازمه مشاهده تصاویر رادیولوژی بیمار گوشی هوشمند و یا کامپیوتر به همراه نرم افزار بارکد اسکنر است که از طریق آنها می توان بارکد را اسکن و تصاویر را بدون معطلی ، با کیفیت بسیار بالا همراه با قابلیت بزرگنمایی بدون افت کیفیت مشاهده نمود.

مطالب بیشتر در صفحه فیلم رادیولوژی PPQ

به منظور کسب اطلاعات بیشتر و تهیه فیلم رادیولوژی PPQ می توانید با شماره 09111366703 تماس حاصل فرمایید.

نرم افزار پزشکی سپاس92

اینستاگرام : https://instagram.com/sepas92