نقش تصویربرداری پزشکی در بررسی عوارض بعد از پیوند کبد
پیوند کبد درمانی برای مرحله نهایی بیماری کبد شامل کبد الکلی ، ویروس هپاتیت ، استئوهپاتیت غیرالکلی و ... است اما حتی با بهبود تکنیک های جراحی ، عوارض بعد از پیوند کبد دیده می شود. از انواع تصویربرداری پزشکی پس از پیوند کبد می توان به سونوگرافی ، سی تی اسکن و ام آر آی کبد اشاره کرد. در ادامه به بررسی نقش تصویربرداری پزشکی در بررسی عوارض بعد از پیوند کبد می پردازیم.
اولین روش تصویربرداری پزشکی برای بررسی عوارض بعد از پیوند کبد سونوگرافی است و روشهای دیگر ام آر آی از کبد ، ام آر آنژیوگرافی با تزریق و ام آر سی پی یا ام کلانژیوگرافی می توانند ناهنجاری های عروقی و پارانشیم کبد پیوندی و مجاری صفراوی و بافت های خارج کبدی را مشخص کنند.
مقالات دیگر : تشخیص مشکلات کبدی با فیلم رادیولوژی PPQ
نقش تصویربرداری پزشکی در بررسی عوارض بعد از پیوند کبد
- تشخیص عوارض صفراوی : بدین جهت با انجام سونوگرافی کبد پیوندی ، ام آر سی پی و ERCP ، تنگی مجاری صفراوی ( در اثر نارسایی شریانی کبد پیوندی ) ، سنگ صفراوی و نشت صفرا ( به علت نکروز مجرای صفراوی در بیماران با انسداد شریان کبدی ) تشخیص داده می شود. عموما از سونوگرافی برای تشخیص سنگ صفرا و از ERCP برای درمان تنگی با قرار دادن استنت استفاده می گردد.
- تشخیص عوارض عروقی : ام آر آی از کبد ، ام آر آنژیوگرافی ، سی تی آنژیوگرافی و سونوگرافی داپلر رنگی از کبد پیوندی ، به بررسی ترومبوز عروق ( شریانی یا وریدی ) کبدی ( لخته شدن خون ) ، ترومبوز ورید پورت ( عارضه غیر معمول در کمتر از ۱۲ درصد بیماران ) یا انسداد عروق و دیگر مشکلات عروقی می پردازد. قابل ذکر است که ترومبوز شریان وریدی کبد بسیار شایع است و در ۱۲ درصد بیماران دیده می شود و باعث ایسکمی مجاری صفراوی و نکروز می گردد.
- تشخیص رد پیوند : در صورتی که علائم اولیه رد پیوند ( حمله ناگهانی سیستم ایمنی به کبد پیوندی یا حمله تدریجی ) مشاهده شود تصویربرداری پزشکی ام آر آی کمک کننده است گرچه انجام بیوپسی کبد در این خصوص برای تایید تشخیص ضروری است.
- تشخیص تومور : در صورت شکل گیری تومور جدید در کبد پس از پیوند تصویربرداری پزشکی سی تی اسکن و ام آر آی انجام می شود که در تعیین محل سرطان کمک کننده است. از طرفی لنفوم یا سرطان خون بعد از پیوند کبد نیز با غدد لنفاوی بزرگ شده و دیگر علائم با این روشها بررسی می گردد.
- تشخیص عفونت و آبسه : انواع تصویربرداری پزشکی سی تی اسکن یا ام آر آی و سونوگرافی برای بررسی آبسه یا عفونت باکتریایی یا قارچی داخل کبد پیوندی و یا اطراف آن و تعیین میزان و محل عفونت کمک کننده است.
- نکروز یا انفارکتوس کبدی : در صورت ناکافی بودن خون شریان کبدی پیوندی ، نکروز مجرای صفراوی ایجاد می شود و منجر به انفارکتوس پارانشیم کبدی می گردد که در تصاویر ام آر آی بصورت ضایعات محیطی یا مرکزی بدون افزایش کنتراست ظاهر می گردد.
- اختلال لنفوپرولیفراتیو پس از پیوند کبد که ۴ تا ۵ ماه بعد از جراحی دیده می شود و نیاز به تشخیص دقیق و درمان سریع دارد که بدین جهت بیوپسی از کبد پیوندی کمک کننده است. از جمله علائم این اختلال ، بزرگ شدن غدد لنفاوی ، درگیری طحال ، کلیه ، غدد فوق کلیه ، روده کوچک و مزانتر می باشد.
- خونریزی غده آدرنال راست : که در اثر گرفتگی وریدی ناشی از بستن ورید آدرنال سمت راست در زمان برداشتن بخشی از ورید اجوف تحتانی در زمان پیوند و یا انعقاد ناشی از اختلال عملکرد کبد قبلی ایجاد می شود. بدین منظور ام آر آی هماتوم آدرنال را بصورت توده فوق کلیوی نشان می دهد.
مقالات دیگر : نقش سی تی اسکن در بررسی سینوسها
انواع روشهای تصویربرداری پزشکی برای بررسی عوارض بعد از پیوند کبد
انتخاب روش تصویربرداری مناسب برای بررسی عوارض بعد از پیوند کبد بستگی به شرایط بیمار و نوع عارضه مشکوک در بیمار دارد که توسط پزشک تعیین می شود. این روشهای تصویربرداری پزشکی با سرعت و دقت بالا قابلیت تشخیص عوارض بعد از پیوند کبد را دارند تا پس از آن پزشک درمان مناسب را شروع کند.
- سونوگرافی داپلر رنگی کبد پیوندی : که در آن جریان خون عروق کبدی و مشکلات عروقی بررسی می شود.
- سی تی اسکن : این روش تصاویر دقیقی از کبد و بافتهای اطراف با اشعه ایکس تهیه می کند که بررسی مشکلات عروقی کبد ، مشکلات صفرا ، عفونت ، تومور و ... را امکانپذیر می سازد.
- ام آر آی : این روش تصاویر با کیفیتی از بافت کبد با امواج رادیویی و میدان مغناطیسی تهیه می کند که به تشخیص مشکلات کبد ، مشکلات عروقی ، عفونت ، تومور ، رد پیوند و مشکلات صفراوی و ... کمک بسزایی می کند.
- ERCP : یا کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی روشی است که در آن برای بررسی پانکراس و مجاری صفراوی از لوله آندوسکوپ و اشعه ایکس به جهت تشخیص و درمان انسداد مجاری صفراوی و سنگ صفراوی استفاده می شود.
- بیوپسی کبد : در این روش با استفاده از یکی از انواع تصویربرداری پزشکی همچون سونوگرافی یا سی تی اسکن نمونه برداری از کبد پیوندی انجام می شود. نمونه برداشته شده به آزمایشگاه برای بررسی زیر میکروسکوپ ارسال می شود که در تشخیص رد پیوند کبد و دیگر مشکلات کبدی کمک کننده است.
مقالات دگر : فناوری سه بعدی تصویربرداری پزشکی
چرا تصویربرداری پزشکی بعد از پیوند کبد مهم است ؟
از آنجا که پیوند کبد یک جراحی پیچیده است که خطرات و عوارض جانبی احتمالی بعد از پیوند به همراه دارد ازین رو تشخیص زود هنگام این عوارض در حفظ عملکرد کبد پیوندی تاثیر بسزایی دارد. از طرفی به دلیل پیوند ممکنست کبد و ساختارهای اطراف آن دچار تغییرات ساختار و عملکرد شوند که نیاز به بررسی دقیق دارند که بدین جهت پزشک از تصویربرداری پزشکی استفاده می کند.
مزایای استفاده از انواع تصویربرداری پزشکی در بررسی عوارض بعد از پیوند کبد
- سونوگرافی : روشی ارزان و در دسترس و غیرتهاجمی به جهت بررسی جریان خون عروق کبدی و تشخیص سنگ صفرا
- سی تی اسکن : روشی با تصاویر دقیق از کبد و بافتهای اطراف برای بررسی مشکلات صفراوی و عروقی و عفونت و تومورها
- ام آر آی : با ارائه تصاویر با کیفیت و تغییرات بافتی به جهت بررسی مشکلات صفراوی ، مشکلات عروقی و تومورها و عفونتها و رد پیوند کبدی
- ERCP : به جهت بررسی مشکلات صفراوی نظیر سنگ صفرا و انسداد مجاری صفراوی
معرفی نرم افزار
نرم افزار فیلم رادیولوژی PPQ
فیلم رادیولوژی PPQ نرم افزاری برای مشاهده تصاویر رادیولوژی ، سونوگرافی ، سی تی اسکن ، ام آر آی و ... در موبایل و تبلت است که تحت وب بوده و در هر زمان و هر مکان قابل دسترسی بدون نیاز به نام کاربری و رمز عبور می باشد. این نرم افزار تصاویر بیمار را بدون نیاز به چاپ بر روی فیلم رادیولوژی قدیمی یا کاغذ در مرورگر موبایل با کیفیت و سرعت بالا قابل مشاهده می سازد و می توان برای مشاهده انواع تصاویر کبد پیوندی از این نرم افزار استفاده کرد.
ادامه در صفحه فیلم رادیولوژی PPQ
برای کسب اطلاعات درباره نرم افزار فیلم رادیولوژی PPQ با شماره 09111366703 تماس حاصل فرمایید.
نرم افزار پزشکی سپاس92
اینستاگرام : https://instagram.com/sepas92
نویسنده : مهندس محمد شیخی نژاد
دارای مدرک MCSE
دستاوردها : مقالات علمی در زمینه IT و طراح نرم افزارهای پزشکی
عضو شرکتهای دانش بنیان زیرنظر معاونت پژوهشی دانشگاه گیلان
