تشخیص بیماری ها با فیلم رادیولوژی

امروزه بیش از 80% بیماران نیاز به پرتونگاری پزشکی دارند تا بوسیه آن مشکلات و بیماری های افراد تشخیص داده شده و روند درمان پی گرفته شود. پزشکان با مشاهده تصاویر رادیولوژی و ام ار آی و ... بیماران مشکل بیمار را تشخیص می دهند که خود کمک بزرگی در پیشرفت علم پزشکی می باشد. بعد از کشف اشعه ایکس توسط رونتگن و ابداع رادیوگرافی تشخیصی ، انقلاب بزرگی در علم پزشکی رخ داد که برای درمان بیماران امری مهم و غیرقابل انکار بود.

رادیولوژی چیست ؟

رادیولوژی با مضمون یک علم تصویربرداری شناخته می شود که شاخه ای از تخصص های پزشکی بوده و با استفاده از انرژی تابشی می تواند مشکلات مربوطه را تشخیص دهد . در واقع می توان گفت افرادی که در این زمینه فعالیت می کنند سر و کارشان با انرژی های تابشی برای تشخیص بیماری هاست . رادیوگرافی با اشعه ایکس یک آزمون سریع و بدون درد است که به وسیله آن از ساختمان های درون بدن به خصوص استخوان ها تصویر گرفته می شود . امواج اشعه ایکس از بدن عبور کرده ، ولی به مقادیر متفاوت و بر حسب تراکم موادی که اشعه از آن عبور می کند ، جذب می شود . مواد متراکم مانند استخوان و فلز در فیلم رادیولوژی به رنگ سفید ظاهر می شوند . هوای درون ریه به رنگ سیاه و چربی و عضله با سایه های متفاوت خاکستری ظاهر می شوند . در بعضی انواع رادیوگرافی یک محیط کنتراست مانند ید یا باریم وارد بدن می کنند تا ساختارهای بدن در تصاویر با جزییات بیشتری دیده شود .

چگونه فیلم رادیولوژی در تشخیص بیماری ها کمک کننده است؟

رادیولوژی نوعی تصویربرداری تشخیصی است که با کمک آن پزشکان می توانند شرایط بدنی بیمار را بهتر درک کنند . قبل از روی کار آمدن رادیولوژی ، پزشکان پس از مرگ بیمار به بررسی قسمت های داخلی بدن می پرداختند تا بتوانند به مشکل اصلی بیمار پی ببرند . این شرایط باعث می شد تا پزشکان فقط قادر به مشاهده اندام های خارجی بدن باشند و دسترسی ای به بافت های داخلی نداشته باشند . اما رادیولوژی توانست این مشکل را حل کرده و با استفاده از اشعه های یونی ، تصویربرداری دقیق از اندام های داخلی بدن را انجام دهد . این تخصص برای انجام اهداف خاصی روی کار آمده که در مجموع می تواند تصاویر داخلی را تولید کند و از این تصاویر برای تشخیص و درمان بیماری استفاده کند .

 هدف اصلی پیدایش علم رادیولوژی

علم رادیولوژی با اهداف خاصی روی کار آمد و قادر به تشخیص مشکلات داخلی بدن است . بدین گونه از ایجاد آسیب و صدمه به بدن جلوگیری می کند . این تخصص پزشکان را قادر ساخته تا از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند و شرایط درمانی بهتری برای بیمار فراهم سازند .

کاربردهای علم رادیولوژی

تصویربرداری رادیولوژی به عنوان اولین قدم درمانی برای بیمار تجویز می شود تا از این طریق پزشک بتواند عملکرد و راهکار های بهتری برای درمان در نظر بگیرد .

از مهمترین کاربرد های رادیولوژی می توان به موارد زیر اشاره کرد :

* تهیه عکس های رنگی با کنتراست بالا

* انجام بررسی های ساده  و سریع از قسمت های مختلف بدن

* تشخیص انواع شکستگی ها

* تهیه تصاویر مورد نیاز از ریه ها

* بررسی و درمان تغییرات ایجاد شده در ستون فقرات

انواع رادیولوژی

رادیولوژی انواع مختلفی دارد و هرکدام ویژگی های خاص و منحصر بفرد خود را دارد . رادیوگرافی ساده با استفاده از دوز پایین اشعه ایکس و کاربرد بیشتر برای تصویربرداری استخوان های شکسته و پوسیدگی دندان مناسب است. سونوگرافی با امواج فراصوت که بدون ضرر بوده و کاربرد بیشتر برای تصویربرداری از جنین و مشکلات شکم و لگن می باشد. سی تی اسکن با استفاده از مقادیر پایین اشعه ایکس  برای تصویربرداری از استخوان ها و بافت ها و رگهای بدن ، ام آر آی تصویربرداری با امواج مغناطیسی با میزان خطرات کم نسبت به رادیوگرافی و سی تی اسکن، انکولوژی رادیولوژی ، فیزیک پزشکی ، رادیولوژی مداخله ای از انواع مختلف تصویربرداری های رادیولوژی شناخته می شود که با استفاده از این تصاویر می توان به اطلاعات دقیق بیماری پی برد .

آیا رادیولوژی عوارض دارد؟

امواجی که برای ثبت تصاویر از قسمت های داخلی بدن مورد استفاده قرار می گیرد ، با قدرت بالایی که دارند ، اگر بیش از اندازه استفاده شوند ، می توانند تخریب های بسیاری را در بدن به وجود بیاورند . بنابراین انجام زیاد تصویربرداری می تواند مضر باشد . مقادیر بالای اشعه ایکس در رادیولوژی و سی تی اسکن و اشعه رادیواکتیو گاما ، در کارکرد سلولها و تکثیر آن ها اختلال ایجاد کرده و در مقادیر بسیار زیاد موجب بروز سرطان یا مرگ می شوند. البته امروزه با پیشرفت های چشمگیری که در زمینه تولید دستگاه های رادیولوژی به وجود آمده می توانیم شاهد روی کار آمدن دستگاه هایی باشیم که با قابلیت های بی نظیری که دارند ، دوز پایین تری از اشعه را به بافت های سلولی منتقل کنند . همچنین این دستگاه های جدید عوارض کمتری به همراه داشته و با سرعت بیشتری تصویر برداری را انجام می دهند . در مورد عوارض رادیولوژی می توان گفت به دلیل استفاده از دوز پایینی از اشعه ایکس دارای کمترین میزان خطر است و مزایای بیشتری نسبت به عوارض خود  دارد ، به همین علت فقط برای خانم های باردار منع استفاده دارد .

سی تی اسکن نیز تصویربرداری پزشکی بوسیله اشعه ایکس بوده که مانند رادیولوژی ساده مقدار پایینی اشعه به بدن وارد کرده و بطور نامحسوس مقداری تاثیر روی بدن می گذارد ، ولی برای مادران باردار ممنوع است. اما در صورتیکه در سال زیاد از حد تکرار نشود ، مشکلی ایجاد نخواهد کرد.

در مورد سونوگرافی با امواج فراصوت گفته می شود که ایمن ترین و بی خطرترین نوع تصویربرداری پزشکی بوده که در ابتدا بیشتر برای بانوان باردار و جنین مورد استفاده قرار گرفت و اکنون پزشکان ، طیف وسیعی از بیماریها را با سونوگرافی تشخیص داده و به درمان می پردازند ، خصوصاً امحا و احشا شکمی و لگنی یا مشکلات تیروئید.

در ام آرآی که تصویربرداری با استفاده از امواج مغناطیسی بوده که با ایجاد میدان مغناطیسی از بدن بیمار تصویر گرفته می شود و روی فیلم یا کلیشه چاپ می گردد. این نوع پرتونگاری دارای مزایای بسیاری در نشان دادن مشکلات و بیماری های انواع بافت های بدن نظیر مغز ، شکم و لگن ، دست ، پا و هر قسمت از بدن با توده بافت نرم. البته MRI در مفاصلی چون زانو ، مچ دست و پا و ستون فقرات و ... نیز کاربردهای تشخیصی بسیاری دارد.

بر اساس قوانین حفاظت تشعشع ، تصویربرداری و پرتونگاری باید به گونه ای انجام شود که پرتو مورد نظر در پایین ترین میزان خود باشد. البته بهینه سازی نیز سهم بزرگی در رسیدن کمترین اشعه به بدن داشته نظیر محدود کردن میدان تابش ، شرایط تابش ، تکنیک ها و روش های پرتونگاری ، زمان انجام پرتونگاری ، حفاظت و استفاده از وسایل مخصوص آن و ... . رعایت قوانین حفاظتی نقش مهمی در کاهش خطرات تصویربرداری پزشکی خواهد داشت.  

فیلم رادیولوژی 

بعد از انجام رادیولوژی باید تصاویر گرفته شده روی فیلم چاپ شود تا پزشک بتواند به درمان بپردازد. فیلم رادیولوژی از ابتدا تا به امروز پیشرفت های زیادی کرده و مشابه فیلم عکاسی می باشد. فیلم رادیولوژی از چهار قسمت تشکیل شده است. لایه پایه از جنس پلی استر با وظیفه نگهداری و حفاظت از شکنندگی لایه امولسیون ، لایه چسبنده با لایه نازکی از چسب ارتباط دهننده بین لایه پایه و اومولوسیون ، لایه امولوسیون که اصلی ترین لایه فیلم و حاوی بلور هالید نقره است و حساس به اشعه ایکس بوده و با برخورد الکترون های پرسرعت دچار تغییرات شیمیایی شده و درنهایت سرعت و کیفیت تصویر را نشان می دهد. لایه محافظ ، آخرین لایه بوده که ژلاتینی است و وظیفه حفاظت از فیلم در برابر خراش و آسیب را دارد.

شرایط نگهداری از فیلم رادیولوژی :

نگهداری در دمای پایین زیر 20 درجه و رطوبت بین 40 تا 60 درصد باید انجام پذیرد. چرا که دمای بالاتر از 20 درجه و رطوبت بیش از 60 درصد باعث مه آلودگی ، کاهش کنتراست و رطوبت کمتر از 40 درصد هم باعث ایجاد آرتیفکت روی فیلم می گردد. لذا اماکن تاریک و خنک ، مناسب ترین راه برای نگهداری فیلم در جهت حفظ کیفیت آن بوده بطوریکه که فشاری به فیلم ها وارد نگردد و در زمان جابجایی نیز شی نوک تیز ، ضربه و آسیب به فیلم وارد نشود . بهترین طرز قرار گرفتن فیم رادیولوژی به صورت عمودی و بدترین حالت خوابیده است ، چرا که فیلم ها به هم چسبیده و تاب برمی دارند.

همانگونه که رادیولوژی برای تشخیص بهتر مورد استفاده قرار می گیرد ، عوامل مختلفی بر آن اثر می گذارد و در این بین ، کیفیت فیلم رادیولوژی بسیار مهم بوده و هر گونه ایجاد فشار یا آسیب روی آن تاثیر منفی می گذارد. همچنین شرایط نگهداری فیلم رادیولوژی بسیار مهم بوده ، هزینه بالای فیلم و چاپ روی آن ، شرایط حمل نقل ، مکان نگهداری فیلم ، کیفیت فیلم و ...  از انواع مشکلاتی است که در استفاده از فیلم رادیولوژی گریبانگیر مراکز رادیولوژی می شود. اما نرم افزاری به دنیای پزشکی ورود کرده به نام نرم افزار حذف فیلم رادیولوژی PPQ که به عنوان جدیدترین نرم افزار پزشکی و جایگزین فیلم رادیولوژی به جامعه پزشکی معرفی شده که در ادامه به آن می پردازیم.

نرم افزار حذف فیلم رادیولوژی PPQ چیست ؟

بعد از اینکه سالها از فیلم رادیولوژی استفاده شد ، اکنون زمان آن رسیده که تحولی بزرگ در ارائه تصاویر پزشکی شکل گیرد. نرم افزار PPQ ، این امکان را به مراکز رادیولوژی می دهد که با حذف فیلم و کلیشه رادیولوژی ، حتی کاغذ و سی دی و تنها با استفاده از یک بارکد دوبعدی ، تمامی تصاویر اخذ شده از بیمار ، تحت عنوان کارت دارای بارکد دوبعدی به بیمار داده شود. پزشک یا حتی بیمار با اسکن کردن این بارکد توسط بارکد اسکنر (می توانید بصورت رایگان از سایتها دانلود کنید) ، می توانند تصاویر بیمار را مشاهد کنند.

مزایای نرم افزار جایگزین فیلم رادیولوژی :

* جایگزین مناسب فیلم رادیولوژی ، کلیشه کاغذی ، سی دی

* سرعت بالا در لود شدن تصاویر در کمتر از 5 ثانیه با توجه به سرعت کم اینترنت

* حجم کم ولی کیفیت بالای تصاویر 1024DPI ، دقیقاً تصاویر خروجی مدالیته های انجام دهنده خدمت

* قابل رویت با تبلت ، لپ تاپ ، گوشی اندروید ساده با اتصال به اینترنت و استفاده از نرم افزار بارکدخوان

* حذف هزینه های اضافی فیلم رادیولوژی و کلیشه و سی دی و کاغذ و پاکت

* حذف نگرانی های ناشی از آسیب به فیلم رادیولوژی یا گم شدن و پاره شدن آنها

* دارای عنوان پرینتر مجازی قابل حمل از تصاویر بیمار که هر لحظه قابل مشاهده و چاپ است.

* ارائه بهترین و نهایی ترین تصاویر انتخاب شده توسط تکنسین رادیولوژی که آماده برای چاپ می باشد.

* مناسب برای پزشکان کلینیسین ، اورژانس ، جراحان ، اتاق جراحی و ...

* ارسال ریپورت پزشک رادیولوژیست بعد از حدود چند روز کاری

نرم افزار پزشکی سپاس 92

اینستاگرام : sepas92