کیست گانگلیون
کیست گانگلیون توده خوش خیم و به شکل دایره یا بیضی است که با مایع ژله ای پر می شود. عموماً این کیست در راستای مفصل مچ دست بوجود می آید ، با این وجود می تواند در مچ پا نیز ظاهر شود. درباره سایز کیست گانگلیون باید گفت که در حد نخود بوده و تا cm2.5 رشد می کند و در افراد 15 تا 40 ساله خصوصاً بانوان بیشتر رخ می دهد. در صورتی که این کیست کوچک باشد ، پزشک آن را با سوزن تخلیه می کند ، اما جراحی هم یکی راه های تخلیه کیست گانگلیون می باشد که در صورت نداشتن درد یا علائم خاص ، جراحی و تخلیه آن ضروری نیست.
علت به وجود آمدن کیست گانگلیون
با وجود تحقیقات علمی در این زمینه ، هنوز علت دقیقی برای به وجود آمدن کیست گانگلیون مشخص نشده است و بعد از درمان ممکن است مجدداً بدون هیچ دلیل خاصی به وجود بیایند . اما مواردی نظیر آسیب و ضربه به مچ پا یا مچ دست، تحریک تاندونها یا مفاصل و وارد کردن فشارهای پی در پی به مچ پا یا مچ دست می توانند در تشکیل آن دخیل باشند. لذا در هنگام کار با دست و یا راه رفتن باید احتیاط لازم را بعمل آورده و از فشارهای بیش از حد به مچ دست پرهیز کرد.
علائم کیست گانگلیون
در صورتی که در افراد بین 15 تا 40 ساله ، علائم زیر بروز یابد ، احتمالاً کیست گانگلیون وجود دارد که مشخصاتی نظیر سایر توده های بافت نرم داشته و باید برای تشخیص توده به پزشک مراجعه شود :
ایجاد یک توده گرد بر روی مچ دست یا مچ پا
احساس درد که می تواند در اثر فشار کیست روی رباط یا تاندون باشد.
احساس سوزش یا سوزن سوزن که می تواند در اثر فشار کیست بر عصب باشد.
تحریک توده در مچ پا در هنگام پوشیدن کفش
اگرچه کیست گانگلیون می تواند در همه افراد رخ دهد ، اما درصد ایجاد آن در بانوان حدود 3 برابر آقایان می باشد و افرادی که دچار آسیب مفصلی شده اند یا مبتلا به بیماری آرتروز می باشند ، بیشتر در معرض کیست گانگلیون قرار دارند.
تشخیص کیست گانگلیون
کیست گانگلیون معمولاً با معاینات فیزیکی پزشک قابل تشخیص بوده و با فشار وارد کردن پزشک روی کیست ، میزان درد و ناراحتی بیمار مشخص می گردد. از طرفی برای تشخیص مواد داخل کیست ( مایع یا جامد بودن آن ) ، از یک چراغ قوه استفاده می شود. همچنین تصویربرداری پزشکی اعم از X-ray ، سونوگرافی و MRI هم در تشخیص کیست گانگلیون و رد سایر بیماریها مثمر ثمر می باشد. در نهایت آسپیراسیون کیست برای تشخیص انجام می گیرد که بیرون کشیدن مایع از کیست بوسیله یک سرنگ می باشد.
شایان ذکر است به منظور تشخیص بهتر تصاویر رادیولوژی و ام آر آی ، نرم افزار حذف فیلم رادیولوژی به کمک می آید که به منظور حذف کامل فیلم از رادیولوژی طراحی شده و بدون نیاز به فیلم یا کلیشه رادیولوژی ، تصاویر بیمار را با کیفیت عالی و تحت وب حتی در گوشی اندروید نمایش می دهد. در نتیجه ، بدون نیاز به فیلم و کلیشه کاغذی و مشکلات مربوط به آنها ، به پزشک در تشخیص و درمان بیمار نظیر کیست گانگلیون کمک بسزایی می کند.
درمان کیست گانگلیون
کیست گانگلیون معمولا بدون درد و خطر بوده و در صورت عدم احساس درد، نیاز به درمان خاصی ندارد و پزشک توصیه می کند تا صبر کنید کیست به صورت خود به خودی درمان شود که در اکثر مواقع کیست گانگلیون طی چند هفته ناپدید می گردد و ممکن است به زودی هم ظاهر نشود. از طرفی اگر درمان انجام گرفت ، امکان برگشت دوباره کیست وجود دارد که در صورت احساس درد پزشک آتل بندی ، تخلیه کیست و یا جراحی را توصیه می کند .
آتل بندی : با آتل بندی مفصل فرد بی حرکت شده و این خود باعث می شود که کیست در اثر حرکت رشد نکند و بزرگ تر نشود . چرا که حرکت کردن و فعالیت خود عاملی برای رشد کیست گانگلیون می باشد.
تخلیه کیست : در این روش پزشک مربوطه با استفاده از یک سرنگ مایع داخلی کیست گانگلیون را تخلیه می کند که در ابتدای کار ناحیه مورد نظر بی حس شده و سپس سوزن را وارد کیست کرده و مایع داخل را بیرون می کشد که در 85 درصد مواقع کیست مجدداً از مایع پر می شود .
جراحی : در جراحی کیست گانگلیون موسوم به گانگلیونکتومی ، در ابتدا فرد بیهوش شده و سپس جراح کیست گانگلیون را به یکی از دو روش عمل باز سنتی و یا آتروسکوپی با ایجاد برش های کوچک خارج می کند. البته جراح ممکنست بخشی از بافت اطراف مفصل را برای پایان دادن به این مشکل و پیشگیری از عود دوباره بردارد. با این روش احتمال بازگشت کیست بسیار کاهش می یابد و فقط 5 درصد احتمال بازگشت برای فرد وجود دارد و بیمار پس از عمل تا دو هفته نیاز به استفاده از آتل دارد .
نرم افزار پزشکی سپاس92
اینستاگرام : https://instagram.com/sepas92
