دیسک گردن
بیماری دیسک گردن از رایج ترین دلایل درد گردن و دست است که به دلیل اختلال در یک یا چند دیسک که ناشی از آسیب بالشتک های بین استخوانی یا مهره های گردن بوجود می آید. به بیان دیگر زمانی که دیسک به هر علت آسیب می بیند حال در اثر سایش یا پارگی یا فتق ، می تواند به درد گردن با منشا التهاب یا اسپاسم عضلانی گردد که با افزایش سن رخ می دهد. در موارد شدید دیسک گردن ، درد و بی حسی به ناحیه دستها هم می رسد که دلیل آن تحریک عصبی یا آسیب ناشی از فشار به عصب می باشد.
دیسک گردن
گردن جزو ستون فقرات بوده و دارای 7 مهره می باشد که با ماده ژلاتینی ای که به دیسک معروف است ، از هم جدا شده اند. در واقع وجود دیسک برای نرمی حرکت مهره ها بر روی یکدیگر بوده و فشار جمجمه ای را روی مهره ها پخش می کند. به زبان ساده تر دیسک همانند یک کمک فنر بین مهره ها عمل می کند که هم باعث حرکت ستون مهره ها شده و هم از فشارهایی که به ستون مهره وارد می شود، جلوگیری می کند. در مجموع هر دیسک از دو بخش هسته و حلقه تشکیل شده است، هسته دیسک نرم و ژله ای است که نوکلئوس پالپوزوس نام دارد و حلقه دیسک را آنولوس فیبروزوس می نامند.
در واقع دیسک گردن یا هرنیت دیسک گردن ، نوعی اختلال در قسمت ستون فقرات گردن است که در آن بافت نرم داخل دیسک فشار سنگینی را تحمل می کند و منجر به فشار و تحریک اعصاب مهره ها می گردد که این اختلال می تواند موجب احساس درد در ناحیه شانه ، بازو و دست و گردن شود. گاهی برخی حوادث می توانند دلیل به وجود آمدن این بیماری باشند مانند تصادف ، افتادن از ارتفاع ، ضربه سنگین و ... .
بسیاری از عوامل همچون خستگی ، افزایش سن ، استفاده بیش از حد از تلفن همراه و ... باعث می شود تا دیسک های ستون فقرات گردن ، انعطاف پذیری و کشش خود را از دست داده و به دلیل شکننده بودن رباط های اطراف دیسک ، دچار پارگی شوند که این عوامل منجر به درد و بی حسی ، سوزن سوزن شدن و ضعف در ناحیه گردن ، شانه و دستها گردند.
علت دیسک گردن
بسیاری از عوامل نظیر افزایش سن یا ضربه و آسیب در اثر کار یا ورزش یا تصادف می تواند از میزان انعطاف پذیری و کشش دیسک های موجود در ستون فقرات کاهش دهد یا بطور کل از دست بدهد. در نتیجه رباط های اطراف دیسک ها می شکنند و به راحتی پاره می گردند. علاوه بر این ، درد گردن می تواند ناشی از تنگی کانال نخاعی ، ورم مفاصل یا آرتروز و در موارد بعدی سرطان یا مننژیت باشد. لذا مراجعه به پزشک جراح مغز و اعصاب برای معاینه ، تشخیص و درمان ضروری است.
فتق دیسک گردن
فتق دیسک یا پارگی دیسک در صورتی رخ می دهد که در اثر فشار یا ضربه ، مرکز ژلی دیسک گردن از ناحیه حلقه دیسک و یا دیواره بیرونی (آنولوس) دیسک خارج شود و مواد آن به بیرون نشت می کند. به دلیل فضای محدود کانال نخاع ، دیسک های دارای فتق بر اعصاب نخاع فشار می آورد و در نهایت درد گردن یا بازو ، بی حسی و گزگز اتفاق می افتد. برای درمان در درجه اول درمان از داروهای ضد درد و فیزیوتراپی استفاده می شود ، که اگر این درمان ها جوابگو نبودند، مجبور به انجام عمل جراحی خواهند بود.
علائم دیسک گردن:
علائم کلی این بیماری شامل درد گردن و بازو ، بی حسی و ضعف هر دو دست ، قدم های بی ثبات در راه رفتن ، فقدان هماهنگی و اسپاسم عضلات پا است که شایع ترین آنها درد گردن بوده و از دومین علائم دیسگ گردن ، علائم ریشه ای است که به دلیل فشار عصبی به وجود می آید و درد آن ممکن است به شانه ها ، بازو ، ساعد و انگشتان دست فشار آورد .
تشخیص دیسک گردن :
تشخیص این بیماری توسط پزشک جراح مغز و اعصاب صورت می گیرد . بدین ترتیب که پزشک مربوطه با انجام معاینات فیزیکی و یک سری آزمایش مواردی نظیر سی تی اسکن (اسکن توموگرافی ، تصویربرداری پزشکی با اشعه ایکس برای مشاهده کانال نخاع ، استخوان ها ، مهره ها و دیسک) ، تست الکترومایوگرام (EMG تست ضربه الکتریکی در امتداد عصب ، اعصاب محیطی و بافت عضلانی برای بررسی آسیب های عصبی) ، ام آر آی (تصویربرداری پزشکی با میدان مغناطیسی برای مشاهه طناب نخاع ، عصب و مهره ها و دیسک) ، نخاع نگاری (میلوگرام یا myelogram تصویربرداری از کانال نخاع با اشعه ایکس با تزریق ماده حاجب ) و رادیوگرافی اشعه ایکس را تجویز می کند.
برای تشخیص بیماریها از تصویربرداری پزشکی نظیر ام آر آی استفاده می شود که این تصاویر رادیولوژی و ام آر آی بر روی فیلم رادیولوژی قابل مشاهده است، با این حال جدیدترین نرم افزاری که برای مشاهده تصاویر رادیولوژی نوآوری شده است ، نرم افزار فیلم رادیولوژی PPQ می باشد که در آن از بارکد QR استفاده شده که تصاویر با حجم کم، در عین حال دارای کیفیت بالا تحت وب و با گوشی موبایل قابل مشاهده می باشد. در نتیجه ، با کیفیت بالای این نرم افزار ، بهترین تشخیص و درمان به موقع توسط پزشک برای انواع بیماری ها از جمله دیسک گردن انجام می گیرد.
درمان دیسک گردن:
درمان های اولیه برای دیسک گردن می تواند شامل گردن بند طبی ، فیزیوتراپی و داروهای ضد درد ، ماساژ درمانی و ورزش های گردن باشد. اما در صورتی که درد ادامه داشت ، پزشک تزریق داروهای ضد درد و استروئیدی (تزریق مفصل فاست ، اپیدورال و رادیوفرکوئنسی) به گردن را تجویز می کند. در صورتی که همه فرد به این درمانها پاسخ نداد و درد کاهش نیافت ، جراحی دیسک گردن پیشنهاد می شود.
بیشتر فتق دیسک گردن با علائم درد در بازو حدود 2 ماه بعد از بروز علائم درمان می شوند. ازین رو درمانهای اولیه شامل داروهای ضدالتهابی نظیر آسپرین و گردنبند طبی و فیزیوتراپی می باشد. درباره گردنبند طبی باید گفت که به دلیل محدود کردن حرکات گردن ، باعث استراحت عضلات گردن و کاهش فشارهای وارده به ریشه های عصب می شود. اما استفاده طولانی مدت از آن ، عضلات گردن را ضعیف می کند. لذا باید زیر نظر پزشک و به مدت معین استفاده شود. از طرفی فیزیوتراپی با استفاده از ورزشهای طبی ، قابلیت انعطاف پذیری عضلات گردن را افزایش می دهد و در نتیجه علائم دیسک رفع می شود.
چه زمانی باید به جراح مغز و اعصاب مراجعه کنیم ؟
در صورت احساس علائم زیر با یک جراح مغز و اعصاب مشورت کنید.
- احساس درد در ناحیه گردن پس از ضربه به سر یا جراحت
- بروز علائمی همچون تب و یا سردرد و گردن درد پس از ضربه
- احساس درد در یک بازو
- احساس سوزن سوزن شدن در دست ها و یا بازو ها
- خشکی گردن که چانه متمایل به قفسه سینه گردد ، درد در ناحیه گردن به همراه احساس ضعف در پا که بعد از حدود یک ماه درمان و یا کمتر نشود.
- احساس نا هماهنگی بین دست و پا
پیشگیری از دیسک گردن :
برای جلوگیری از ابتلا به دیسک گردن سعی کنید گردن خود را در تمامی شرایط صاف و بدون انحنا نگه دارید به طوری که هیچ زاویه ای با بدن نداشته باشد. همچنین حین کار سرتان را خم نکنید و جوری زاویه تان و صندلی را تنظیم کنید که مجبور به خم کردن گردن نباشید، چرا که از جمله عوامل تحریک کننده دیسک و سایر بیماری های گردن ، خم بودن طولانی مدت گردن می باشد. از طرف دیگر از نرمش ها و حرکاتی استفاده کنید تا عضلات گردن و شانه ها تقویت شود و به طور ثابت خم نماند. به دلیل اینکه در صورت تقویت عضلات ، فشار وارده به دیسک کم می گردد. در این خصوص ورزش را هیچ وقت فراموش نکنید.
تنگی کانال نخاع :
باریک شدن کانال نخاع و فشار آمدن بر طناب نخاعی را تنگی کانال نخاع گویند که عمدتاً در اثر افزایش سن ایجاد می شود. در این بیماری دیسک ها تحلیل رفته و خشک می شوند ، فضای بین مهره ای کاهش یافته و دیسک ها قابلیت و توانایی خود را به عنوان کمک فنر از دست می دهند. همچنین با از بین رفتن انعطاف پذیری ستون فقرات شامل استخوان ها و رباط ها ، تنگی کانال نخاع رخ می دهد. بعلاوه ، تغییرات دژنراتیو مفصلی مرتبط با تنگی کانال نخاع بر روی مهره ها تاثیر گذاشته و باعث ایجاد اسپور استخوانی به همراه فشرده شدن ریشه های عصب می گردد.
نرم افزار پزشکی سپاس 92
اینستاگرام : https://instagram.com/sepas92
